
Door Erik Hoeksema
Ik had gehoopt op een lekker hapje aan een laag bord, maar nee. Jaap Houben, hun hoogste ratinghouder, was afgedaald naar bord 8 en ik begreep dat het geen eenvoudige middag zou worden. Het werd een bijzonder ingewikkelde partij, eentje die eigenlijk veel te moeilijk was voor beide spelers. Veel diagrammen, maar er was ook veel te beleven.
1.c4
Iedere keer weer overweeg ik 1.e4! maar steeds deins ik hiervoor terug. Frans, Caro-Kann, Aljechin, stuk voor openingen die mij hiervan weerhouden.
1…c5 2.Pc3 Pc6 3.Pf3 g6 4.e3 Pf6
Min of meer gedwongen. Na 4…Lg7 5.d4! kan zwart niet voorkomen dat hij met d4-d5 wordt teruggeschopt.
5.d4 cxd4 6.exd4 d5 7.Lg5 Le6
Via het Engels zijn we in een soort Panov-variant van de Caro-Kann terechtgekomen. Hier waren beide spelers al op onbekend terrein en dat was te merken aan het tijdverbruik. 7…dxc4 kan ook, maar als hoofdvariant geldt 7…Lg7 8.Lxf6 Lxf6 9.cxd5 Pb8
8.Lxf6 exf6 9.c5 DIAGRAM Ziezo, de structuur is vastgelegd. Wit heeft een stevige pionnenmeerderheid op de damevleugel. Zwart heeft het loperpaar en moet ‘iets’ op de koningsvleugel in gang zetten. Een zet met de loper op f8 ligt voor de hand, maar waarheen? Jaap Houben komt met iets origineels.
9…Lh6 10.Le2 Lf4!?
Brengt de loper over naar de diagonaal h2-b8 en loert naar de witte koning. Misschien had ik dit moeten verhinderen met 10.g3.
10.0-0 h5 12.b4 Kf8 13.b5 Pe7 14.Pe1
Hier maakte ik me grote zorgen. Ik kon niets anders verzinnen dan alles richten op pion d5. En intussen maar hopen dat er geen enorme aanvalsgolven op mijn koning af komen rollen.
14…Tc8 15.Pd3 Lb8 16.Pb4 f5 17.Lf3
Mijn eerste opwelling was hier 17.f4! om het zwarte initiatief af te remmen. Ik was bang – echt waar! – voor dingen in Wolga-stijl als 17…g5 18.fxg5 Pg6 of ook iets heel langzaams als Pe7-g8-f6-e4. Onzin natuurlijk, maar zo werkt dat nu eenmaal in het hoofd van een notoire pessimist.
17….h4 18.Db3 Dc7 19.g3 hxg3 20.hxg3 DIAGRAM
Een kritiek moment. Gaat zwart all-in of gaat-ie pion d5 even verdedigen?
20…Td8?!
Zwart hoeft zich niet echt te bekommeren om die pion. Veel sterker was direct 20…f4! b.v. 21.Pbxd5 Dd7 22.Tfd1 (22.Pf6 Dxd4!) 22…Lg4 en de zwarte aanval gaat heel hard. We mogen hier spreken van een keerpunt in de partij.
21.Pd3
Nu gaat f5-f4 niet meer en wit is weer OK.
21…Kg7 22.Tfe1 g5 23.b6 DIAGRAM
Ik had niet de moed om nog langer af te wachten en probeer wat terug te doen op de andere vleugel. Toch is de stelling na 23.Pe5 Th6 24.Te2 Tdh8 25.Tfe1 vermoedelijk nog heel goed voor wit.
23…axb6 24.cxb6 Dd6 25.Pc5 Lc8 26.Te5 Pc6 27.Txd5 Dh6
Het dame-offer 27…Pxd4 28.Txd6 Pxf3+ 29.Kg2 Lxd6 30.Kxf3 Lxc5 zou goed moeten zijn voor wit, al is het na 31.Pd5 Ld4 32.Td1 Le5 33.De3 f6 nog een heel gevecht.
28.Txd8 Dh2+ 29.Kf1 Txd8 30.Pe2 DIAGRAM
Hier leek 30…f4! – daar is-ie weer! – me heel gevaarlijk voor wit, en de computer geeft me gelijk. Na 31.gxf4 Lh3+ 32.Ke1 Te8! krijgt de witte koning het heel benauwd.
30…Pxd4? 31.Pxd4 Txd4 32.De3!
Een simpele dubbel-aanval (g5 en d4), en nu is zwart weer in de problemen.
32…Tc4 33.Dxg5+ Kh7 DIAGRAM Hier was 34.Df6! winnend met als idee 34…Txc5 35.Dxf7+ Kh6 36.Df8+ en 37.Dxc5, of 34…Tc2 35.Dxf7+ Kh6 36.Df6+ Kh7 37.Pe4!!
ANALYSEDIAGRAM
en wit wint na 37…fxe4 38.Lxe4+ enz. Vaag zag ik deze varianten schemeren, maar met nog een minuut of drie koos ik voor een ‘solide’ oplossing. Het is immers een teamwedstrijd!
34.Tc1? Txc1+?
Met het briljante 34…Lf4!! – interferentie, u weet wel – had zwart de partij weer op zijn kop kunnen zetten. Goddank bleef dit me bespaard…
35.Dxc1 f4 36.Pe4 Lh3+ 37.Ke2 fxg3?
Taaier was 37…Lg2 38.Lxg2 Dxg2 maar na 39.Dc4! heeft wit alles onder controle.
38.Dg5! DIAGRAM En nu is het dan eindelijk afgelopen. Wit geeft mat.
38…Kh8 39.Dh6+ Kg8 40.Pf6 en mat!
Soms, heel soms, voel ik de aandrang om weer eens een meerdaags toernooi te gaan spelen maar na zo’n gevecht weet ik weer beter. Ik had zeker drie dagen nodig om een beetje bij te komen!